De Nota Grondbeleid geeft inzicht in de relevante wet- en regelgeving bij de uitvoering van het grondbeleid. De nota bevat de gehanteerde uitgangspunten en de kaders voor het grondbeleid. Tevens bevat de nota afspraken gericht op de rolverdeling tussen raad en college. Het gaat dan bijvoorbeeld over samenwerking en ontwikkelstrategie, verwerving en beheer van gronden, uitgifte, grondprijsbepaling en verkoop van gronden, kostenverhaal, de vaststelling van grondexploitaties, de budgetcyclus en het projectmatig werken. Het verkoopbeleid ten aanzien van de cultuurgronden vormt ook een onderdeel van de nota. Pachtvrije cultuurgronden worden tijdelijk verpacht en kunnen zo nodig ingezet worden om andere doelen te realiseren. Bijvoorbeeld door deze gronden in te zetten als ruilgrond om elders mogelijkheden te creëren.
De huidige Nota Grondbeleid heeft als inzet een ondernemend grondbeleid in een veranderende wereld. De nota geeft inzicht in de wettelijke kaders waarbinnen de gemeente moet opereren. De nota anticipeerde op de ontwikkelingen in de periode kort na de financiële crisis. In het kader van de actualisatie van de Nota Grondbeleid in 2021 zijn diverse zaken van belang.
De afgelopen jaren zijn de economie en de woningmarkt hersteld. De ontwikkelingen rondom corona hebben in 2020 een weerslag op de economie. De werkgelegenheid neemt af. Het moet nog blijken welke uitwerking corona de komende jaren nog op de economie zal hebben. In de zomer van 2020 blijkt dat de huizenprijzen ook na de Coronacrisis zijn gestegen. Dit valt te verklaren door de grote vraag naar woningen. Want landelijk ligt er de komende 10 jaar een opgave om 845.000 nieuwe woningen te realiseren.
De boekwaarde van grote projecten als Steenenburg en De Grassen is nog aanzienlijk. Het blijft een flinke opgave om de geprognosticeerde opbrengsten te realiseren.
De huidige grondpositie van de gemeente is voldoende om te kunnen sturen op het realiseren van beleidsdoelen. Door goede verkopen in de afgelopen jaren neemt de beschikbare hoeveelheid bedrijfskavels af. Alleen bij concrete vraag is het mogelijk om nieuwe voorraad bedrijfskavels toe te voegen. Binnen de kern Drunen is aandacht voor de opgave om te voorzien in vraag naar meer sociale huurwoningen. Dit kan ook bij herontwikkeling van gemeentelijke posities of door eisen te stellen aan nieuwbouwprojecten van derden.
De realisatie van voldoende sociale woningbouw, woningen voor starters en senioren is een aandachtspunt voor de komende jaren. In de nieuwe woonvisie van 2020 is ingezet op meer woningbouw voor deze doelgroepen, ook op gronden van derden. De gemeente zal eisen stellen aan het programma in het bestemmingsplan / omgevingsplan.
De verwachting is dat het aantal projecten op gronden van derden toe kan nemen. Daarmee neemt ook het belang toe om kostenverhaal bij nieuwbouwprojecten beter mogelijk te maken. Een nog op te stellen Nota kostenverhaal kan de basis leggen voor beter kostenverhaal. De insteek is om een flexibele maar ook robuuste opzet te creëren voor beter kostenverhaal in de toekomst. Daarbij zal gebruik worden gemaakt van de mogelijkheden die (zijn) ontstaan in het kader van de nieuwe omgevingswet en de aanvullingswet grondeigendom.
Ook de ontwikkelingen rondom duurzaamheid en energietransitie vormen een aandachtspunt bij de komende actualisatie van het nieuwe grondbeleid. Toekomstige opgaven kunnen leiden tot investeringen in projecten die in de basis vergelijkbaar zijn met investeringen in grondexploitaties. Bij dergelijke projecten is ook sprake van een actieve dan wel faciliterende rol van de overheid, van plankosten, van een investeringsbedrag, een terugverdienperiode, mogelijke samenwerkingsvormen, mogelijk fondsvorming en de beheersing van risico’s.
De komende tijd vragen genoemde ontwikkelingen om een doorvertaling binnen het grondbeleid. Het grondbeleid is daarbij faciliterend om ontwikkelingen mede mogelijk te kunnen maken en om te kunnen komen tot een goede verdeling van kosten en bijbehorende investeringen. Dit vraagt om een afweging van de mogelijkheden voor wat betreft het te verwachten maatschappelijk rendement en risico’s.
